Judith is de heldin van een gelijknamig apocrief
bijbelboek.
Zij bevrijdt haar stad Betulia met een aantal listen van
a fate worse than dead. De stad wordt belegerd, uitgehongerd en uitgedroogd door het
onafzienbare leger der Assyriërs onder leiding van generaal Holofernes. Als men ten einde
raad is, grijpt Judith in.
Lees over haar plannen en tactiek in het bijbelboek Judith.
Haar tactisch opereren levert vele spannende scènes op:
een bron van inspiratie voor toneel- en operaschrijvers en voor schilders.
Vooral rond
1600, de tijd van de barok, de heftige dramatiek en het clair-obscur wist men met dit
duistere verhaal wel weg! Sex and drugs (drank) and rock and roll.... Vertel eens wat
nieuws!
Hier volgen enkele afbeeldingen uit die baroktijden en recentere in de chronologie van het verhaal.
Judith doodt Holofernes
Donatello, op Piazza della Signoria, Firenze, een brons
Carpaccio, rond 1500
nomen est omen
Ysbrandt, Judith en Holofernes, 1977
met een verwijzing naar de kruisiging van Jezus?
en supercamp kan het ook: Holger Maass, ca 2003
de klassiekers
Caravaggio
Artemisia Gentileschi
Azor historiebijbel heeft het hele Judith
verhaal
een strip uit 1430!
www.statenvertaling.net/kunst/werken/azor.meesters.html
De kop is er af
Weg met het hoofd - in de
etenstas
Het hoofd verschijnt op de schotel ...
.... zoals het hoofd van Johannes de Doper bij Salome (vergelijk Marcus 6)
De vrouwen kijken om naar Holofernes op zijn bed
fresco Michelangelo, hoekpost in Cappella Sistina
Michelangelo, detail van links
en nu terug naar Betulia!
Botticelli:
Judiths terugkeer naar Betulia
met hoofd in mandje en olijftak in de hand
Rembrandt schilderde ooit een Judith - die is pas onlangs teruggevonden onder deze Flora, waarvoor Saskia poseerde rond 1634.
Denk in de rechterhand geen staf maar een zwaard en in plaats van een bossie bloemen een harig hoofd...
Artemisia Gentileschi - pas op, achter je...
geïnspireerd door Artemisia Gentileschi, tweemaal:
eenmaal in haar stijl (drama en clair-obscur) en eenmaal in de stijl van Bart van der Leck:
(W Boot, olie op karton, beide 70 x 50 cm)
waren vanochtend uitgeknipt en op een schoon wit vel geplakt.
Ik kan de vorm van sommige wel dromen en wist zo
waar ik was; het struikgewas werd opgelicht door sneeuw
alsof het zomer was. De zon scheen maar te laag het was zo wit
en ik zo rood van binnen en ook vol rook, een mist
om mijn bedoeling te verhullen. Mijn voetstappen de eerste
in de verse sneeuw als van een stroper of een overloper.
Ik ben Judith en heb net Holofernes' nek gezoend
en heel gelaten, ik doe niet meer mee.
Judith Herzberg
(In: Zeepost. Ook in
bloemlezing 'Doen en Laten')
