• Ryan’s Daughter is een heerlijke draak, met prachtige opnamen van Dingle, o.a. het eindeloze Inch Strand (regie: David Lean)
• Un taxi mauve, van Yves Boisset - helaas nooit op TV - speelt in Connemara (1977) - met veel moeras, veel mid-life crises om in weg te zakken en veel regenbogen.
• Falling for a dancer was een korte TV serie, ca 1995, over de jaren 40-50 toen Ierland een stuk grauwer was; zie Verf

• The field van John McKenna laat iets zien van de bijna dierlijke verknochtheid van “The Bull McCabe” 
  aan zijn grond. Hij gaat ervoor over lijken.  Spannende film en prachtig Iers landschap 
  (gefilmd in Co. Mayo/Galway, Leenane, Killary Harbour)

(Neil Jordan naar boek Frank McCourt)

(Neil Jordan naar boek Patrick McCabe) 

Boeken over Ierland:

Er zijn veel sprookjesboeken over Ierland en boekjes met Ierse mythen en sagen. Ze hebben daar veel little folk, kleine mensen (feeën) die ze leprechauns noemen, vooral te vinden op kitsch-ansichtkaarten en in Ollie B Bommel strips (Toonder heeft veel Iers landschap in zijn strips). 

• Seamus Heaney hertaalde het oud-Ierse gedicht Sweeney Astray:  
  koning Sweeney maakt een priester te schande en moet als straf als vogel in de bomen leven
   en zich voeden met waterkers. Nu groeit dat er nog steeds overvloedig, maar toch...

• Willem Wilmink hertaalde de middeleeuwse saga over St Brandaans wonderbare reis. 
  St Brendan vertrok vanaf Dingle in een currach, een bootje van houten spanen met daaromheen beboterde koeienhuiden, 
  voor een reis van drie jaar - of waren het er driehonderd? 

• Simon Vestdijk schreef Ierse nachten
• Heinrich Böll Kasteel in Ierland - in een cottage op Achill Island.

• Maria Edgeworthy, 1767-1849, schreef de eerste Ierse romans: Castle Rackrent en The Absentee (ca 1800). 
  De Absentee is de afwezige landeigenaar voor wie Ierse bezittingen er zijn om royaal van te leven en er slechts te komen 
  als Londense schuldeisers ontvlucht moeten worden.
• James Joyce, 1882-1941, schreef korte en lange verhalen, zoals The Dubliners en The Dead, en uiteraard Ulysses. 
  Ulysses mag een eeuw oud zijn, maar de spreektaal die Joyce beschrijft, de zinsbouw, de manier van aanspreken en mensen voorstellen kom je nog steeds tegen, op straat, in de krant, tot in de kleine advertenties toe.
• Liam O'Flaherty, 1896 - 1984, schreef spannende korte verhalen, vaak met dieren in hoofdrollen (ca 1937 Short Stories)
• Flann O’Brien,  1911-1966, schreef The hard life / De whiskywezen, korte verhalen (1961). At Swim - two birds  hielp jaren later Jamie O'Neill aan de titel At Swim two boys (2001)
• Walter Macken, 1916 - 1967, schreef een trilogie Seek the Fair Land (1650, Cromwell), The Silent People (1850, Famine) en The Scorching Wind (1916 Easter Rising t/m burgeroorlog na onafhankelijkheid). 
• Molly Keane, 1904 -1996, schrijft over de protestantse oude ‘adel’, de Ascendancy. Vervallen oude landhuizen met uiterst excentrieke bewoners en veel paarden en hunting. Time after Time, Loving and giving, The rising tide (1900-1930).
  Born in Ireland in 1904 into a 'rather serious Hunting and Fishing Church-going family' who gave her little education at the hands of governesses...
• Frank McCourt, 1930, schrijft over een straatarme Ierse katholieke jeugd in de jaren dertig in Angela’s Ashes / De as van mijn moeder.
• Mary Leland, 1941, schrijft in The Killeen waarom daar, op de killeen, in ongewijde grond een baby begraven wordt onder een naamloze witte steen: een drama van stilte in de jaren dertig.

• Seamus Deane, 1940,  Reading in the Dark / Lezen in het donker 
  prachtig - over halfbegrepen geheimen in Derry, Noord Ierland, gezien door de ogen van een jongetje 
  (over jaren 40-50). Wat was er nu met die oom? Wie verraadde wie?
• Patrick Kearney, 19  laat Belfast prominent figureren  in The holy ground, van de jaren '50 tot '70, wanneer The Troubles oplaaien. De oude garde zag niks in peaceful protest - terwijl dat toch zo'n mooie slachtofferrol en sympathie oplevert. 
• Eureka Street, van Robert McLiam Wilson (ook als korte TV-serie) speelt in Belfast rond het begin van het Ceasefire in '95.  Chuckie Lorgan, de onwaarschijnlijke held, gaat geld verdienen aan de vrede. 
  Jimmy Eve, plusminus Gerry Adams, treedt ook nog op.

• Edna O’Brien, 1930,  schreef over Ierland o.a Mother Ireland, een fotoboek.
  A pagan country / Een heidens oord, over de jaren 50: armoe, domheid, drank, incest en handtastelijke katholieke clerus - dat was not done - om daarover te schrijven bedoel ik. Pas in de jaren negentig komen zoveel verhalen los over seksueel misbruik in kerken en op internaten dat de Irish Times een altar boy pageheeft en er zelfs een officieel tribunalvoor is ingesteld met een freephone. Nu pas worden priesters veroordeeld tot jaren gevangenisstraf. Allemaal te danken aan bisschop Casey die een zoon van 17 bleek te onderhouden.
  Edna O'Brien schreef recenter House of Splendid Isolation over een gijzeling van een oude vrouw door een IRA-man.

In het moderne Ierland klemmen meer jongeren een mobiele telefoon aan hun oor dan dat ze roodharig in een fluwelen jurkje achter een harpje voor een opgeschilderde cottage zitten (nog steeds favoriet op Ierse ansichten...)

Let maar op: alle moderne ansichten met mooie scherpe foto’s met grote contrasten komen van buitenlandse Ierland-fans als Peter Zöller).

Schrijvers over dat nieuwe Ierland

• Roddy Doyle, 1958, eerst nog vriendelijk en grappig met The Commitments (over een soulband in Dublin, verfilmd), The Snapper en The Van, daarna harder met Paddy Clark hahaha. 
  The family (TV serie over de familie Spencer) is minder lief: drinken en meppen. Paula Spencer krijgt een eigen boek: The woman who walked into doors / De vrouw die tegen deuren aanliep - dat zei ze als haar man haar weer had geslagen..... 
  Toen het boek net uit was vroeg ik een Ierse wat ze van Doyle vond: “Die is hier niet populair. Hij komt te dicht bij de waarheid. En je hoeft er niet voor naar Dublin hoor. Geslagen wordt er hier ook. Maar hij hangt de vuile was buiten, dat hoort hier niet” Zij vond het daarentegen wel goed. Overigens schrijft hij dit boek helemaal vanuit de vrouw, Paula; een mooi portret. 
  In 2006 krijgt het een vervolg, in Paula Spencer - haar man is dood, dus het slaan is gestopt, maar nu nog van de drank afblijven...
  
• Dermot Bolger, 1959, is een andere nieuwe Ierse schrijver:
  
•   - The journey home / De thuisreis gaat over twee in de val lopende jongeren.
    Drank, pillen, drugssmokkel door politici, corruptie: niet het VVV-plaatje van Ierland.
    - A second life / Een tweede leven vertelt over een man die na een ongeluk dood is, gereanimeerd wordt en dan 
    ‘een tweede leven’ krijgt - en op zoek gaat naar zijn verleden, hij is geadopteerd. 
    Veel over zijn jeugd in het toch erg achterlijke Ierland van de jaren vijftig: “opgetrokken uit turf, jenever en achterdocht”.
    Vervang jenever door Guinness en je bent van Drente in Ierland.
    - Father's Music gaat over patsers, criminelen, dochters en vaders, seannós zangers en roots.

• John Banville, 1945, is weer heel anders; spannende, elegante raadsels; spionage, kunst, en veel dubbele agenda’s. The Book of Evidence en The Untouchable / De Onaanraakbare. Zo’n boek waardoor je te laat naar bed gaat... 'De vernieuwer van de biechtroman' las ik. 
• Bernard MacLaverty, 1942, schrijft in Grace Notes prachtig vanuit een vrouw, een componiste. En hij schrijft zo over de muziek die zij componeert en die tenslotte wordt uitgevoerd dat je het al lezende kunt horen... De 'grace notes’ in de Ierse volksmuziek zijn de versierinkjes in de melodie, alle extra huppeltjes, elegantie en gratie. Maar het is ook ‘genade’ voor de vrouw dat zij (weer) kan componeren. A time to dance is een bundel korte verhalen.
• Clare Boylan, 1948 - 2006, portretteert in Black baby (1989) een oude Ierse vrouw die op school altijd gespaard heeft voor de missie, voor een black baby en die haar herkent in de zwarte vrouw die op haar stoep staat. Dat is mijn black baby!

• Patrick MacCabe, 1955,  schreef The Butcher Boy / De slagersjongen
  over een jongetje dat fantasie en werkelijkheid slecht uit elkaar kan houden. 
  In The Dead School is dat zo mogelijk nog navranter.
• Colm Tóibin, 1955,  heeft iets met de afbrokkelende kust aan de Ierse Zee (Wexford). 
  In The Heather Blazing stortte al een huis in zee. 
  In The Blackwater Lightship kruimelen de onderlinge relaties al net zo hard af als de kliffen aan de kust.
• Marian Keyes, 1963, stuurt Rachel op vakantie naar een afkick-centrum. Haar druggebruik was purely recreational, houdt Rachel zich lang voor; zij is overigens de enige die dat gelooft... (Rachel's Holiday). In volgende boeken komen al Rachels zussen aan bod. De Ierse versie van chick-lit.